Mục lục
1. Tết Trung Nguyên là gì?
2. Cách chọn quà trong dịp Tết Trung Nguyên
3. Văn hóa tặng quà cuối năm của người Nhật
4. Tặng quà gì vào dịp cuối năm
5. Mua quà tặng ở đâu?

Theo truyền thống Nhật Bản, có hai mùa lễ tặng quà lớn và quan trọng đó là Ochugen - còn gọi là Tết Trung Nguyên và Oseibo - Tết cuối năm. Vào những dịp lễ đặc biệt này người dân Nhật thường dành cho nhau những món quà ý nghĩa để gửi gắm niềm hy vọng, ước muốn dành cho người nhận. Trong bài viết lần này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ý nghĩa của hai ngày đặc biệt này cùng với những quy tắc và lưu ý khi lựa chọn quà tặng.

1. Tết Trung Nguyên là gì?

Tết Trung Nguyên - Ochugen （御中元）thực chất là phong tục bắt nguồn từ các nghi lễ Đạo giáo ở Trung Quốc và sau này được du nhập vào các quốc gia khác tại Châu Á. Chúng ta ai cũng biết rằng Tết Trung Nguyên tại Trung Quốc diễn ra vào ngày 15/7 hàng năm, cũng trùng với dịp Lễ Vu Lan - ngày để tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn tới ông bà tổ tiên và những người đã khuất. Chính vì vậy nên ngày này được gọi là Lễ Trung Nguyên hoặc Tết Trung Nguyên.Theo truyền thuyết kể lại, đây là ngày kỷ niệm ngày sinh của các cháu trai  Vua Rồng - những vị vua cai quản vùng Jogen, Chugen và Kagen, diễn ra vào các ngày 15/1, 15/7 và 15/10 âm lịch.

Tùy từng khu vực mà ngày Tết Trung nguyên cũng sẽ khác nhau, ví dụ:

- Khu vực Tohoku, Kanto, Hokuriku, Okinawa thì Tết Trung Nguyên chỉ diễn ra trong ngày 15 tháng 7

- Khu vực Hokkaido, Kansai, Chubu, Kyushu, Shikoku thì Tết Trung Nguyên kéo dài đến hết ngày 15 tháng 8.

Tại Nhật Bản, Tết Trung Nguyên còn có một cách hiểu khác đó là “Lời chào của mùa hè”. Bởi lẽ, đây là ngày để chúng ta gửi gắm những món quà đầy ý nghĩa dành tặng cho những người quan trọng như cha mẹ, anh chị em, họ hàng, bạn bè thân thiết, thậm chí là những đồng nghiệp, cấp trên - những người đã giúp đỡ bạn, chia sẻ, chăm sóc và dành tình cảm cho bạn. Đây chính là dịp thích hợp nhất để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn, cũng như là cách để gửi những lời cảm ơn sâu sắc nhất dành tặng cho họ.

2. Cách chọn quà trong dịp Tết Trung Nguyên

Do Tết Trung Nguyên diễn ra vào mùa hè, vậy nên, những món quà đơn giản như thực phẩm, đồ uống, bia, trà, nước trái cây,..là sự lựa chọn được ưa chuộng hơn cả. Mặc dù bạn cũng có thể dành tặng phiếu mua hàng hoặc voucher giảm giá để họ có thể thỏa mái lựa chọn những sản phẩm theo ý thích và phù hợp với nhu cầu. Tuy nhiên, phải tùy đối tượng người nhận và độ tuổi thích hợp, vì đây là món quà được đánh giá là không đủ chân thành.

Vậy giá trị của mỗi món quà sẽ là bao nhiêu? Thông thường, mỗi món quà sẽ có giá trị từ 3.000 ~ 5.000 yên (từ 25 ~ 45 USD). Giá cả và món quà như thế nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào mối quan hệ của người nhận và người tặng quà. Đối với đồng nghiệp cùng công ty hoặc cấp trên, giá trị quà tặng sẽ khoảng 5.000 yên. Đương nhiên, những món quà đắt đỏ hơn sẽ được dành tặng người thân thiết hơn đối với bạn, ví dụ với người đã giúp đỡ bạn rất nhiều trong công việc, ngân sách có thể điều chỉnh lên tới 7.000 ~ 10.000 yên.

---

---

Tuy nhiên, nếu bạn quá bận bịu công việc hoặc đang ở xa, dịch vụ chuyển phát nhanh qua bưu điện sẽ là sự lựa chọn phù hợp nhất. Hoặc, có rất nhiều cửa hàng có dịch vụ giao hàng miễn phí tới tận nơi người nhận nếu bạn đặt mua các sản phẩm và mặt hàng của shop. Đừng quên viết một tấm thiệp chúc mừng hoặc nhắn nhủ tới người nhận kèm theo món quà. Một quy tắc nữa cần phải lưu ý đó là món quà tặng phải được gói cẩn thận, có thể đựng trong những chiếc hộp lịch sự với những chiếc nơ thắt màu đỏ hoặc màu vàng, ghi chú Ochugen （御中元）cùng với tên người gửi quà.

---

---

Trong những trường hợp đặc biệt như gia đình người nhận đang có tang sự hoặc gặp phải sự cố nào đó, bạn vẫn có thể gửi những món quà nhân dịp Tết Trung Nguyên tới người đó. Tuy nhiên, điểm khác biệt là bạn nên gửi những món quà ấy dưới dạng shochuumimai (thiệp hỏi thăm vào mùa hè) - đây là những món quà để hỏi thăm sức khỏe và tình hình của người nhận. Thông thường, người nhận sẽ gửi và phản hồi lại thành ý của bạn bằng thư cảm ơn hoặc một món quà cảm ơn.

---

---

Trong thời đại công nghệ số như hiện nay, nhiều người sẽ trực tiếp gọi điện thoại để cảm ơn về món quà cũng như hỏi thăm sức khỏe và tình hình của người gửi quà. Song, bạn hoàn toàn có thể lựa chọn theo cách phản hồi truyền thống hơn đó là viết thư cảm ơn. Sẽ là một sự chân thành hơn khi những lá thư ấy được trực tiếp viết thay đánh máy. Cho dù chữ viết của bạn được đánh giá là không được đẹp, nhưng viết thư tay vẫn được đánh giá cao hơn.

Một số món đồ không nên tặng trong dịp Tết Trung Nguyên:

- Giày dép

- Tất hoặc đồ lót

- Dao kéo: mang ý nghĩa xấu là “cắt đứt quan hệ”.

- Hoa và các loài thực vật: không nên mua nếu không nắm rõ ý nghĩa của từng loài, tránh hoa cúc, hoa trà, hoa sen và hoa ly

- Những vật dụng có cách phát âm gợi ý nghĩa xấu cũng nên tránh biếu tặng, như khăn tay được đọc là “tekire”, đồng âm với “phủi tay” (tuyệt giao); lược chải đầu là “kushi” gần giống với “chết trong đau khổ”…  

- Đối với cấp trên và đối tác, những vật dụng như bút, đồng hồ, cặp xách… cũng không phù hợp vì chúng ẩn chứa thông điệp động viên đối phương hãy chăm chỉ, chuyên cần hơn.

3. Văn hóa tặng quà cuối năm của người Nhật

Một ngày lễ quan trọng thứ hai là Oseibo（お歳暮） - theo nghĩa đen có nghĩa là cuối năm, ngày nay, nó được dùng để chỉ phong tục tặng quà cuối năm của người Nhật với hàm nghĩa để tri ân những người đã giúp đỡ mình và hy vọng mối quan hệ này sẽ tiếp tục phát triển, bền chặt trong năm tới. Văn hóa tặng quà cuối năm thường là khoảng 1/12 đến 20/12 hàng năm, tránh gửi muộn hơn vì sẽ trùng vào lịch Giáng Sinh hoặc những ngày gần giáp Tết bận rộn.

Lịch sử của phong tục này bắt đầu vào thời đại Edo (1603 - 1868), khi những thương nhân và người thuê nhà thường biếu tặng cho các đối tác hoặc chủ nhà lễ vật, nhằm thay lời cảm ơn trong một năm qua. Nếu trước đây, đối tượng người tặng quà thường là người từng giúp mình, cấp trên hoặc đối tác, thì những năm gần đây còn có cả bạn bè thân thiết, người quen và người thân trong gia đình.

4. Tặng quà gì vào dịp cuối năm

Cũng giống như Tết Trung Nguyên, một số quà tặng thông dụng dịp cuối năm tại Nhật có thể kể đến như: rượu bia, bánh kẹo, đồ uống, xúc xích, thịt xông khói, gia vị, nước tương, đồ sấy khô, nước tẩy rửa…

Vì cũng là dịp cuối năm nên các sản phẩm đồ uống có cồn như bia hoặc rượu là những món quà tặng rất thiết thực. Bạn hoàn toàn có thể lựa chọn các dòng bia thượng hạng, ngoài ra cũng có thể chọn các loại rượu mà người nhận ưa thích như rượu Nhật, rượu vang, rượu truyền thống…

Khung giá cho quà Oseibo phổ biến hiện nay là trong khoảng 3.000 ~ 5.000 yên. Chỉ với những người đặc biệt quan trọng thì mới tặng những món quà trị giá lên đến 10.000 yên. Tuy vậy, vốn nổi tiếng bởi sự giản dị và lòng chân thành của người Nhật, quà càng giá trị sẽ khiến đối phương càng khó xử. Thay vào đó, một tấm thiệp chúc với lời lẽ chân thành kèm theo được đánh giá là có giá trị hơn cả những món quà đắt tiền rất nhiều.

---

---

Cách đóng gói và trang trí Oseibo cũng rất đặc biệt, theo truyền thống được gọi là Noshi - bao gồm giấy trắng được gấp lại bằng một dải bào ngư hoặc thịt khô, được coi là một dấu hiệu của sự may mắn. Tuy nhiên ngày nay, một sợi dây bằng giấy màu vàng đã được thay thế cho Noshi. Sợi dây được buộc quanh phần giữa của Noshi được gọi là Mizuhiki. Mizuhiki được sử dụng cho mọi loại quà tặng.

Một số món quà không nên tặng trong Oseibo cũng tương tự như trong dịp Tết Trung Nguyên

5. Mua quà tặng ở đâu?

Du khách hoàn toàn có thể mua quà tặng tại các trung tâm thương mại lớn cho tới các chuỗi siêu thị và thậm chí là các cửa hàng online có uy tín. Sau đây là một vài gợi ý cho bạn:

- Cửa hàng Sembikiya: chuỗi cửa hàng trái cây nổi tiếng được thành lập vào những năm 1834 tại Nhật Bản đã khẳng định được chỗ đứng của mình trên thị trường. Dòng sản phẩm được yêu thích nhất là bộ thạch trái cây đầy màu sắc với hương vị ngọt ngào của từng loại hoa quả.

- Amazon Nhật Bản sẽ là sàn thương mại điện tử uy tín, nơi bạn tha hồ lựa chọn các sản phẩm với đa dạng mẫu mã mà vẫn đảm bảo chất lượng. Trong số đó có bánh quế waffle với 10 loại hương vị khác nhau là sản phẩm được lựa chọn và yêu chuộng nhất

- Hệ thống Aeon: Hãy đi lòng vòng trung tâm thương mại Aeon Nhật Bản để lựa chọn cho mình những món đồ ưng ý và phù hợp nhất nhé, từ những quà tặng bình dân cho tới dòng trung lưu, và cả hàng cao cấp nữa.

Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã có được cái nhìn tổng thể về cách chọn quà tặng và những quy tắc cần phải nhớ trong hai dịp lễ đặc biệt là tết Trung Nguyên và dịp cuối năm. Hãy dành tặng cho những người thân yêu, đồng nghiệp, bạn bè của mình những món quà ý nghĩa nhất để thay lời cảm ơn nhé!