Văn hóa

Những điều cần lưu ý khi đi lễ chùa, đền ở Nhật Bản

Mục lục
1. Mặc trang phục lịch sự
2 .Khi vào cổng Torii
3. Rửa sạch tay và miệng
4. Cầu Nguyện
5. Xin quẻ bói, viết thẻ cầu nguyện và mua quà lưu niệm
6. Một số lưu ý khác



Chúng ta ai cũng biết, đền chùa là những nơi linh thiêng, nơi để ta tỏ lòng tôn trọng và biết ơn tới những vị thần, vị Phật, cũng là nơi để ta thanh tịnh và tẩy rửa tâm hồn, mong ước và cầu nguyện cho những điều tốt đẹp nhất. Khi ghé thăm bất kỳ nơi linh thiêng nào, chúng ta cũng đều phải tuân thủ những luật lệ và quy tắc riêng. Vậy những điều cần lưu ý này là gì khi tới Nhật Bản và liệu chúng có khác gì so với những quốc gia khác không? Trong bài viết lần này, chúng ta sẽ cùng đi tìm câu trả lời.



1. Mặc trang phục lịch sự

Quy tắc đầu tiên cũng là yếu tố vô cùng quan trọng, không thể thiếu khi tới bất kỳ ngôi đền chùa nào đó là mặc trang phục phù hợp. Ăn mặc một cách lịch sự và chỉn chu chính là cách để thể hiện sự tôn trọng và nghiêm túc của mỗi người khi tới những nơi linh thiêng. Trang phục phải đáp ứng đủ những tiêu chí như sạch sẽ, gọn gàng, tuyệt đối không được mặc quần áo hở hang như áo ba lỗ, váy ngắn trên đầu gối hay quần sóc, màu sắc quần áo cũng phải trang nhã, không quá lòe loẹt và sặc sỡ.


Tốt nhất nếu có ý định tới thăm những ngôi đền chùa, du khách nên mặc quần dài, áo có cổ (nếu vào mùa hè) và tránh mang những đồ trang sức không cần thiết. Trong trường hợp du khách “nhỡ” diện những chiếc váy ngắn, hãy mượn những chiếc áo khoác dài được trang bị ngay ở chùa trước khi vào lễ bái nhé!


2 .Khi vào cổng Torii

Cổng Torii là cánh cổng phân chia ranh giới giữa trần tục và thế giới tâm linh. Bước qua cổng này đồng nghĩa với việc bạn đã đặt chân vào lãnh địa của thần, vì thế hãy cúi đầu chào một lần trước cổng Torii như cách để tỏ lòng thành kính với thần linh vậy.



©Flickr


3. Rửa sạch tay và miệng

Tiếp theo là một nghi thức để làm sạch cơ thể trước khi bước vào chính điện để tránh bất kỳ sự thiếu tôn trọng tới các vị thần. Du khách sẽ thấy một chậu nước lớn bằng đá, giống như những bể nước nằm ở bên đường santo, được gọi là chozuya. Đây cũng chính là nơi để mọi người vệ sinh tay và miệng sạch sẽ, như một cách thức để gột rửa mọi bụi bẩn trước khi đặt chân vào nơi linh thiêng.


Đầu tiên, mỗi người lấy một chiếc muôi đã được chuẩn bị sẵn và đặt trên thành của chozuya - được gọi là hishaku. Lưu ý, chúng ta phải làm theo thứ tự từ phải qua trái, tức là cầm muôi bằng tay phải để lấy nước và rửa tay trái, rồi làm ngược lại với tay trái.



©photo-ac.com


Vậy vệ sinh miệng phải làm sao? Du khách tuyệt đối không được đưa môi trực tiếp chạm vào hishaku vì đây được xem là hành vi thiếu tôn trọng mọi người. Hãy múc nước bằng tay phải, sau đó đổ một ít vào lòng bàn tay trái, rồi mới từ từ đưa lên để vệ sinh miệng, rửa lại tay trái rồi đặt hishaku về vị trí cũ.

Nếu nước ở trong hishaku vẫn còn thừa thì sao, có nên đổ lại chúng vào trong chozuya không? Câu trả lời là không. Du khách nên tìm cống thoát nước hoặc khu vực để đổ nước thừa thay vì đổ lại vào bể.


4. Cầu Nguyện
Chắc hẳn bạn không biết, việc cầu nguyện ở Nhật Bản phải theo một quy trình riêng đấy.

Đầu tiên, ủng hộ tiền trước khi cầu nguyện
Khi vào sâu trong sảnh chính, có một khu vực riêng gọi là Haiden - nơi để cầu nguyện. Hãy nhẹ nhàng đặt tiền vào trong các hòm đã được chuẩn bị sẵn - gọi là saisenbako. Vậy ủng hộ bao nhiêu là đủ, có phải càng nhiều tiền thì mới càng thể hiện được sự thành thành tâm của mình? Hoàn toàn là không phải vậy, tuy rằng không nơi nào quy định rõ việc ủng hộ và công đức là bao nhiêu trước khi cầu nguyện nhưng chắc chắn rằng  điều này là tùy tâm của mỗi người. Số tiền có thể dao động từ 1 ~ 10.000 yên, đặc biệt, phần lớn sẽ là 5 yên vì nó tượng trưng cho sự gắn kết và kết nối với mọi người - là một phần của văn hóa Nhật và cũng được xem là điều may mắn.



Hòm công đức ©Flickr


Tiếp theo, rung chuông trước khi cầu nguyện
Nếu trong Haiden có những chiếc chuông đồng, du khách hãy rung những chiếc chuông ấy như là lời báo hiệu với các vị thần để thông báo về việc mình đang có mặt tại đây, để các vị thần có thể lắng nghe những lời cầu nguyện chân thành và mong ước của mỗi người.


Cách cầu nguyện sao cho đúng? Sau khi rung chuông, hãy chắp hai bàn tay lại với nhau để cầu nguyện. Quy tắc chung sẽ là cúi hai lần đầu, vỗ tay hai lần và kết thúc bằng việc cúi người một lần cuối. Khi vỗ tay, phải chắc là mu bàn tay phải hơi thấp hơn so với bên tay trái, mở rộng cánh tay tới vai và vỗ hai lần. Sau đó thu tay lại và hạ xuống để cầu nguyện. Khi khấn cầu xong hãy cúi chào thật thấp một lần nữa.



©photo-ac.com


Có những ngôi đền hoặc chùa không có chuông, trong trường hợp như vậy thì cứ làm theo những quy tắc cầu nguyện như bên trên nhé: cúi người hai lần - vỗ tay hai lần - cúi người lần cuối. Thêm một lưu ý nho nhỏ nữa là sau khi đã vỗ tay hai lần, bạn nên thả lỏng người và tay, nhắm mắt khoảng 2 ~ 3 giây để thể hiện sự thành kính của mình tới các vị thần.


5. Xin quẻ bói, viết thẻ cầu nguyện và mua quà lưu niệm

Sau khi hoàn thành việc cầu nguyện ở Haiden, tại sao bạn lại không ghé thăm và khám phá một chút về vẻ đẹp và những nét văn hóa đặc trưng ở các ngôi đền chùa nơi đây nhỉ?


Bùa may mắn Omamori

Omamori là lá bùa tượng trưng cho sự may mắn và được coi là hiện thân của các vị thần Shinto của Nhật Bản. Chính vì vậy, du khách có thể dễ dàng bắt gặp những lá bùa may mắn này được bày bán ở khắp các ngôi đền và chùa quanh “ đất nước mặt trời mọc”. Có một điểm chung là những lá bùa này rất nhỏ gọn, nằm vừa vặn trong lòng bàn tay của chúng ta thôi. Bên ngoài là các túi hình thổ cẩm hoặc túi gấm với những hoa văn và màu sắc sặc sỡ, bao trọn những tấm bùa chú bằng gỗ hoặc giấy được cho là đã được yểm linh khí của các vị thần.



©photo-ac.com


Mọi người nói rằng, nếu những lá bùa bên trong túi bị nhìn trộm hoặc bị rơi ra khỏi túi thì sẽ mang lại những điều xui xẻo cho chủ nhân của nó. Thông thường, tại các điểm bán, họ sẽ giải thích và ghi chú rõ từng loại Omamori với những ý nghĩa riêng nhằm giúp du khách có được những sự chọn lựa dễ dàng hơn.


Omikuji - Quẻ xăm may mắn

Người Nhật có một phong tục khá giống với nhiều nước Châu Á, trong đó có Việt Nam, đó chính là việc rút quẻ xăm vận mệnh để tiên đoán về những chuyện trong tương lai - được gọi là Omikuji. Đương nhiên là nội dung của mỗi Omikuji sẽ khác nhau vì nó tượng trưng cho vận mệnh của nhiều người nhưng mỗi “mảnh giấy may mắn” này sẽ giải vận mệnh trên nhiều lĩnh vực như sức khỏe, tiền tài, may mắn, vận hạn hay thậm chí là tình duyên.



Vì là dự đoán tương lai nên sẽ có hai chiều hướng xảy ra, một là Omikuji tốt (tượng trưng cho những lời tiên đoán may mắn và suôn sẻ của bạn trong tương lai), hai là Omikuji xấu (những lời dự đoán về những điều không may hay những khó khăn, trắc trở mà bạn gặp phải). Mức độ quẻ xăm được xác định từ daikichi (大吉), kichi (吉), chukichi (中吉), shokichi (小吉), kyo (凶), theo thứ tự từ tốt nhất cho tới xấu nhất.


Nếu đó là những tấm thẻ tốt thì bạn nên giữ lại để mang may mắn và bình yên tới cho mình, còn nếu đó là thẻ xấu thì chúng ta nên gấp thành những dải giấy nhỏ và cột vào những sợi dây ở ngay nơi rút quẻ, với ý nghĩa bỏ lại những điều xui xẻo phía sau.


Thẻ gỗ Ema

Thẻ gỗ Ema, còn có ý nghĩa là thư gửi những vị thần. Người Nhật cho rằng, khi bạn viết những điều ước và ước mơ của mình trên những tấm thẻ Ema, các vị thần Shinto sẽ đọc được và biến nguyện vọng đó thành sự thật. Vì vậy, chúng ta có thể thấy thẻ Ema sẽ có hai mặt, một bên là hình ảnh được in sẵn theo nhiều chủ đề khác nhau, một bên là mặt gỗ trơn để mọi người có thể gửi gắm và viết nên những nguyện vọng của mình trong tương lai.



©Flickr


Những chiếc thẻ Ema truyền thống thường được in hình chú ngựa trắng muốt dũng mãnh. Tương truyền rằng, thẻ gỗ Ema xuất hiện từ thời Nara để tưởng nhớ những chiến binh vĩ đại qua đời, và hình ảnh chú ngựa trắng được coi là biểu tượng cho sự dũng cảm và cũng là loài vật rất quý hiếm dành tặng cho những người có công trong trận chiến. Do đó, Ema còn có nghĩa là “bức tranh ngựa trắng”. Sau đó, dưới sự phát triển của xã hội, không chỉ có hình ảnh ngựa trắng mà các họa sĩ còn khắc họa hình ảnh của 12 con giáp tượng trưng cho độ tuổi của mỗi người trên thẻ Ema. Và ngày nay, chúng ta có thể bắt gặp hàng trăm hình ảnh và kiểu dáng khác nhau từ truyền thống, hiện đại cho tới kiểu dáng đáng yêu của những tấm thẻ gỗ với giá khoảng 500 yên.


6. Một số lưu ý khác

Ngoài những lưu ý và quy tắc khi tới những nơi tâm linh như ở trên, chúng ta còn khá nhiều những lưu ý khác:

- Thời gian thích hợp nhất để tới đền, chùa là vào ban ngày, đặc biệt là từ sáng sớm tới giữa trưa, muộn nhất là 14 giờ chiều

- Không đi bộ vào giữa đường Sando: Con đường phía sau cổng Torii chính là đường Sando. Khi đi vào đường này bạn nhớ phải đi sang hai bên lề đường chứ tuyệt đối đừng đi vào giữa, chỗ đó người Nhật thường gọi là “seichuu” - đường dành cho các vị thần.

- Không chụp ảnh nhạy cảm: Bạn không nên chụp ảnh những ngôi mộ vì đó là hành động thiếu tôn trọng với những người đã khuất. Cũng như không nên chụp ảnh selfie với tượng thần, Phật.

- Không hút thuốc

- Luôn xếp hàng theo trật tự và chờ tới lượt mình

- Để giày dép gọn gàng, đúng chỗ khi vào trong điện

- Không nói to, hét lớn


Bài viết liên quan